Waar gaat deze missie over?

Met een operationele ruimtevaartcapaciteit kunnen we een essentiële bijdrage leveren aan onze veiligheid. We beschermen de kritische ruimtevaartinfrastructuur (zowel in de ruimte als op de grond) en maken die weerbaarder. Satelliettoepassingen voor observatie en veilige communicatie benutten we optimaal. We beschermen ons tegen dreigingen uit de ruimte. Een uniek voordeel van satellieten is dat ze kunnen waarnemen zonder de soevereiniteit van een land te schenden. Bovendien kunnen ze in korte tijd grote oppervlakten observeren. Om uit alle satellietinformatie op tijd de juiste conclusies te kunnen trekken, moeten we het informatieverwerkingsproces goed ontwikkelen. Belangrijk is ook dat de infrastructuur robuust genoeg is tegen natuurlijke en vijandelijke dreigingen.

Doel is dat Nederland in 2030 een operationeel inzetbare ruimtevaartcapaciteit heeft voor defensie en veiligheid. Dit omvat zowel satellieten en infrastructuur op de grond als de mogelijkheid van informatieverwerking. We willen deze missie zo veel mogelijk realiseren met de Nederlandse hoogwaardige kennisinstituten en de industrie.

Deze missie is uitgewerkt in zes deelprogramma’s:

1. Robuuste plaatsbepaling- en tijdsynchronisatiesystemen
2. Nationale Space Situational Awareness-capaciteit (SSA)
3. Grondgebonden Situational Awareness-capaciteit
4. Laser voor veilige (satelliet)communicatie en grotere datatransmissiecapaciteit
5. Unieke, (gedeeltelijk) eigen satellietcapaciteit met tijdige en veilige toegangShared (space based)
6. Early Warning (ten behoeve van Integrated Air and Missile Defence)

Wat hebben we al bereikt?

• Het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) informeerde in maart 2021 de Tweede Kamer per brief over het ruimteveiligheidsbeleid.
• Defensie lanceerde in juni 2021 de eerste militaire satelliet (BRIK-II) in de ruimte. In november 2022 publiceerde het de Ruimte Agenda en in januari 2023 bracht Defensie samen met Noorwegen twee identieke nano-satellieten in een baan om de aarde.
• EZK stuurde in oktober 2022 de nota Ruimtevaartbeleid 2022 naar het parlement en kondigde onder meer een interdepartementaal nog op te stellen integrale langetermijnruimteagenda aan.
• De Europese Commissie publiceerde in maart 2023 de EU Space Strategy for Security and Defence (EUSSSD).
• Het Laser-satellietcommunicatieprogramma is een groot consortium met TNO als penvoerder. Het heeft meerdere innovaties opgeleverd dankzij enkele projecten die door het Topconsortium voor Kennis en Innovatie Hightech Systemen en Materialen (TKI HTSM, nu: Holland High Tech) is gefaciliteerd. Het is een goed voorbeeld van publiek-private samenwerking tussen kennisinstellingen, industrie en overheid: van kennisopbouw en innovatieprojecten tot valorisatie en marktcreatie. Het heeft geresulteerd in nieuwe bedrijvigheid en internationale investeerders.
• De derde ronde van het Nationaal Groeifonds heeft drie voorstellen opgeleverd met een directe link naar de KIA Veiligheid. Bedrijven in de defensie- en veiligheidssector hebben grote interesse om mee te investeren in instrumenten met een grote omvang en impact zoals het NGF. Hoewel het NGF niet tot het primaire Topsector specifieke instrumentarium van KIA Veiligheid behoort kan het betrokken ecosysteem wel veiligheid gerelateerde onderwerpen agenderen.